Netanyahu-Trump görüşmesine saatler kaldı: Masada neler var?

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, ABD Başkanı Donald Trump’ın daveti üzerine Washington’a geldi.

Netanyahu, Gazze’de Hamas ile yapılan ateşkes ve esir takası anlaşmasında ileriye giden yolu Doha ya da Kahire’de değil, bugün ABD Başkanı Donald Trump ile resmi bir görüşme gerçekleştiren ilk yabancı lider olacağı Washington’da gördüğünü söyledi.

Netanyahu’nun ABD ziyareti, Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) tarafından geçen yılın Kasım ayında çıkarılan tutuklama emrine rağmen gerçekleşti.

Netanyahu ve Trump’ın gündeminde, Gazze, esirler ve İran’ın yer alması bekleniyor.

“HARİTAYI YENİDEN ÇİZEBİLECEĞİMİZE İNANIYORUM”

Washington’a hareket etmeden önce Netanyahu, Hamas ve Hizbullah’a karşı saldırılarıyla Ortadoğu’nun çehresini değiştirdiğini öne sürerek, bu kararlarla haritayı yeniden çizdiklerini savunmuştu.

Netanyahu, “Ancak Başkan Trump ile yakın çalışarak haritayı daha da iyi bir şekilde yeniden çizebileceğimize inanıyorum” ifadesini kullanmıştı.

Netanyahu, Trump’ın ilk döneminde “öncülük ettiği” “Abraham Anlaşmaları”nı hatırlatarak, “İsrail ve Orta Doğu için önemli sonuçlar doğurmuştur” dedi.

ABD ORDUSUNUN SURİYE’DEKİ VARLIĞI

Netanyahu ve Trump’ın Gazze, İran tehdidi ve en önemlisi de ABD’nin Suriye’deki askeri varlığı gibi hayati konuları görüşmesi bekleniyor. Trump yönetimi, bölgeden asker çekme fikrini gözden geçirse de ülke içinde güçlü bir ‘lobi baskısı’ ile karşı karşıya. 2019 yılında benzer bir karar alınmış, fakat karar kısa bir süre gözden geçirilmesinin ardından rafa kaldırılmıştı. O süreçte, söz konusu karar değişikliğinde İsrail’in güvenlik önceliklerinin etkili olduğu konuşulmuştu.

ABD’nin Suriye’deki varlığının temelinde Kürtlere bağımsız bir devlet hediye etme fikrinden ziyade İsrail’in uzun vadeli stratejik planları olduğu düşünülüyor. Zira bu varlık, İsrail için sınırlarının ötesinde bir ‘önleyici güvenlik çemberi’ anlamına geliyor.

İsrail, devrik lider Esad’ın iktidar dönemi boyunca ABD’nin desteğiyle İran güçlerini hedef alan 50’den fazla hava saldırısı düzenledi. Eğer ABD bölgede olmasaydı, bu operasyonların koordinasyonu ve hava sahasının kontrolü çok daha zor olurdu. ABD’nin çekilmesi İsrail için lojistik zorluklar, istihbarat eksikliği ve ek maliyetler anlamına geliyor. Uzmanlar, Türkiye’nin bölgesel etkisinin arttığı ve El-Kaide geleneğinden gelen HTŞ’nin Suriye’de iktidarı devraldığı bir dönemde, ABD’nin yukarıda değindiğimiz faktörler nedeniyle bölgeden çekilmesini olası görmüyor.

ANLAŞMA ARAYIŞLARI

Trump, ateşkes görüşmelerinin ilk turu sırasında henüz görevde değildi, ancak ekibi İsrail’i bir anlaşmaya doğru itmede büyük bir rol oynadığı biliniyor.

Trump’ın Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff, ateşkes müzakerelerine son haftalarında katılarak anlaşmanın bitiş çizgisini geçmesine yardımcı olmuştu.

Witkoff, geçtiğimiz haftalarda İsrail’de Netanyahu ile biraraya geldi. İsrail Başbakanlık Ofisi, Netanyahu’nun Gazze’de ateşkes ve esir takası anlaşmasının ikinci aşama müzakereleri kapsamında Trump’ın Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff ile de görüşeceğini açıklamıştı.

ATEŞKES VE ESİR TAKASI ANLAŞMASI

İsrail ile Hamas arasında varılan Gazze’de ateşkes ve esir takası anlaşması, 19 Ocak Pazar günü TSİ 12.15’te yürürlüğe girmişti.

Üç aşamadan oluşacak ateşkes anlaşmasının ilk 42 gününde, İsrailli 33 esir ve 1900’ün üzerinde Filistinli esir serbest bırakılacak.

Esir takasının ilk 3 turunda toplam 400 Filistinli esir özgürlüğüne kavuşurken Gazze’deki 10 İsrailli ve 5 Taylandlı esir serbest bırakılmıştı.

HAYATINI KAYBEDENLERİN SAYISI 50 BİNE YAKLAŞTI

İsrail’in Gazze Şeridi’ne 7 Ekim 2023’ten bu yana düzenlediği saldırılarda yaşamını yitiren ve cenazesi hastanelere ulaştırılan Filistinlilerin sayısının 47 bin 498’e, yaralıların sayısının ise 111 bin 592’ye çıktığı ifade edildi.

Gazze’deki hükümetin Medya Ofisi verilerine göre, Gazze Şeridi’nde 14 bin 222 kişi İsrail saldırısı sonucu yıkılan binaların enkazında kayboldu.

Etiketler:
#Binyamin Netanyahu
#Donald Trump