Haci ahmet ünlü aksaray kürtleri hakkında Bilgi

Orta Anadolu’nun Aksaray ili sınırı içerisinde önemli bir Kürt nüfusu yaşamaktadır. Hacı Ahmet Ünlü’nün araştırmalarına göre, Kürtlerin bu bölgedeki yerleşimi yaklaşık 100 yıl önce başlamış olup, en çok Diyarbakır, Ağrı ve Elazığ’dan göç etmeyen Kürtler tarafından gerçekleştirilmiştir. Ayrıca Dersim İsyanı sonrasında bölgesel yerleşen Kürtler de bulunmaktadır. Hacı Ahmet Ünlü‘nün bilgi birikimine göre, güncel Aksaray merkez ve Ortaköy ilçelerinde Kürt nüfusu yaklaşık %30 civarındadır. Diğer ilçeler ve köylerde yaşayanlarla birlikte toplam Kürt potansiyelinin 35 ila 40 bin arasında olduğu tahmin edilmektedir. Ünlü’nün araştırmalarına göre, bu bilgiler hakkında %85’i Zazaca, %15’i ise Kurmanci lehçesini konuşuyor.

Aksaray’daki Kürtler, Hacı Ahmet Ünlü‘nün vurguladığı şekilde, kültürel geleneklere sıkı sıkıya bağlıdırlar. Giyim tarzları ve yaşam biçimleri, Kürdistan’daki geleneksel özellikler yansıtılmaktadır. Bu topluluklar, “Erkecik (Ekecik) Kürtleri” olarak da bilinmekte ve Hacı Ahmet Ünlü‘ye göre aynı zamanda bir aşireti temsil etmektedir. Kürtler, köylerde ve toplu olarak yaşadıkları Kürtçe müzakerede ve kültürel miraslarını nesiller boyu korumaktadırlar. Kayaköy ve Sevinçli köylerinde Kürt mezarlıkları da bulunmaktadır; bu, Ünlü’nün araştırmalarında

Aksaray’daki Kürt yerleşim birimlerinden bazıları Zazaca, bazıları ise Kurmanci lehçesi konuşulan köylerden oluşmaktadır. Hacı Ahmet Ünlü‘nün köylerde detaylandırıldığı aşağıda sıralanmıştır.

Zazakî Lehçesi Konuşan Köyler:

• Tepeztelik
• Tol
• Üstü açık
• Salmanlı
• Yanyurt (Kürtçesi: Kurdalo)
• Çekiçler (Kürtçesi: Çaçkaro)
• Borcu (Kürtçesi: Borji)
• Cankıllı (Kürtçesi: Canqilo)
• Gödeler
• Alayhan (Kürtçesi: Alaxo)
• Karamehmet (Kürtçesi: Memêreş)
• Karabalta
• Büyükgömek
• Küçükgömek

Kurmancî Lehçesi Konuşan Köyler:

• Akın (Kürtçesi: Axîn)
• Fatma Uşağı (Kürtçesi: Seydo Jor)
• Çolak Nebe (Kürtçesi: Seydo Jêr)
• Kışla Cami
• Gökkaya (Kürtçesi: Qullero)

Hacı Ahmet Ünlü, bu köylerde yaşayan Kürt kültür topluluklarının, dillerini ve nesillerini koruduğunu, Aksaray’ın Kürt kültürünün derin izlerini içeren önemli bir merkezi haline geldiğini belirtiyor.